جایگاه اخلاق در دین اسلام

بعد از ظهر روز یکشنبه به تاریخ 17/2/1402 مؤسسه تحصیلات عالی خواجه عبدالله انصاری نشست علمی را در سالن اجتماعات خویش برگزار نمود.
در این نشست علمی علاوه بر سهم گیری استادان، دانشجویان نیز در آن نقش داشتند که ابتدا نشست با تلاوت قرآن کریم به وسیله حیات الله احمدی یکی از دانشجویان آغاز و سپس محمد امین مبلغ زاده یک تن از دانشجویان حقوق و علوم سیاسی به اهمیت اخلاق در نظام اسلامی پرداخت که در آن اخلاق را یکی از ارکان اساسی دین اسلام معرفی نموده و تصریح کرد که مستندات خویش را به همراه آیات و روایات ارائه نمودند و صداقت، ایمان داری، حلال خوری، پاکدامنی، بردباری، مدارا و مساعدت نمودن به دیگران را از مصداق های اخلاق اسلامی نام گرفتند.
سپس یکی از دانشجویان (…. کاظمی) رشته اقتصاد صحبت های خویش را پیرامون تأثیر دین در اخلاق و رفتاری فردی و اجتماعی آغاز نموده که ابتدا به مفهوم شناسی اخلاق از نظر اندیشمندان مسلمان و غیر مسلمان پرداخته و بعد از آن افزود که در دین اسلام، اخلاق به عنوان بخشی از نظام اجتماعی و فردی شناخته شده است. به عنوان مثال، در قانون اسلامی، پاداش و مجازات بر اساس اخلاق و رفتار افراد تعیین می‌شود. این بدان معنی است که اخلاق در دین اسلام نه تنها در زندگی فردی، بلکه در زندگی اجتماعی نیز بسیار مهم است.
و در اخیر جناب آقای دکتر محمد یونس برهانی استاد دانشکده حقوق و علوم سیاسی مطالب خویش را تحت عنوان جایگاه اخلاق در دین اسلام ارائه نمودند که اخلاق یکی از مؤلفه‌های اصلی و اساسی تربیت شخصی است که در زندگی فردی و رفتار فردی نقشی کلیدی دارد. از این روی است که این موضوع در اسلام مورد تأکید قرار گرفته است و اخلاق گاهی جنبه فطری دارد و فطرتاً در نهاد آدم ها نهفته است و گاهی جنبه اکتسابی دارد که کسب می شود. بدین منظور است که رفتار آدمها قابل تغییر است و این امر ناشی از اکتساب رفتارهای خوب و کنار گذاشتن رفتارهای بد و ناپسند است. اخلاق در اسلام بیشتر جنبه معنوی دارد و با روح آدمها گره خورده است، بدین معنا است که اگر اخلاق را از یک مسلمان برداریم، در آن چیزی نمی ماند.
اخلاق در اسلام پیوند دهنده سه رابطه است، رابطه فرد با خدا، رابطه فرد با خودش و رابطه فرد با مردم؛ وقتی از رابطه فرد با مردم و جامعه صحبت می شود بدین معناست که برخورد فرد و رفتار وی با جامعه بایستی مبتنی بر ارزش ها و اخلاق اسلامی باشد. زیرا اسلام تأکیدی بسیاری بر رفتار نیکو با مردم، اعضای جامعه و خانواده نموده است. به همین علت است که در دین اسلام به ترویج اخلاق حسنه و مذمت اخلاق رذیله بسیار پرداخته شده است.